Yêu thương cha mẹ, sợ cha mẹ bị té ngã nên lúc nào cũng chỉ muốn cha mẹ ngồi im 1 chỗ thì gọi là báo hiếu hay là “giam lỏng” nhỉ?

Một người đồng nghiệp của tôi là một người con có hiếu. Tôi nghĩ vậy vì mỗi lần ai đó giới thiệu một loại thuốc bổ nào tốt cho sức khoẻ, anh đều hỏi kỹ thông tin và đặt mua cho mẹ mình. Anh luôn lo lắng cho mẹ mỗi lần trái gió trở trời, cố gắng sắp xếp công việc để đưa mẹ đi viện khám. Nhưng càng để ý đến cách anh chăm sóc mẹ tôi càng băn khoăn về 2 chữ “báo hiếu”. Anh thấy những vụ người già đi đường bị té ngã là về nhà lập tức rút kinh nghiệm, anh hạn chế mẹ già đi ra ngoài hoạt động. Thậm chí đám giỗ họ hàng anh cũng nói mẹ già rồi, không cần thiết phải tham gia, để con cháu đi là được. Bất kể chuyện gì cũng chỉ 1 câu “mẹ cứ ở nhà nghỉ ngơi cho khỏe”. Anh luôn miệng chỉ trích mấy người gửi bố mẹ vào viện dưỡng lão. Thực sự tôi không hiểu nên gọi kiểu chăm sóc của anh là báo hiếu hay là “giam lỏng” nhỉ?

Sống chất lượng, sống khỏe là điều ai cũng mong muốn, kể cả với người già. Nếu chỉ vì để ý đến sức khoẻ mà bỏ qua những trải nghiệm sống thì còn ai tha thiết sống nốt quãng đời còn lại. Tôi từng đến thăm mẹ của một người bạn ở Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng. Đến đây tôi thấy các ông bà vui vẻ nói chuyện, ai thích chơi tam cúc thì rủ nhau thành hội bàn tròn, ai thích khiêu vũ thì khiêu vũ, ai thích đọc sách thì cứ ngồi ôm sách cả ngày. Cái chính ở đây là người ta tạo dựng một môi trường phù hợp với người già, không phải quá lo lắng đến vấn đề an toàn để mà hạn chế người già làm điều họ thích. 

Bố mẹ tôi vẫn còn khá trẻ nên tôi cũng chưa nghĩ đến sau này có gửi bố mẹ vào dưỡng lão hay không nhưng tôi tin viện dưỡng lão đang phát triển mạnh là có lí do của nó. Khi chúng ta già cả mà không tự chăm sóc được bản thân thì vào viện dưỡng lão là cách tốt nhất cho ta và cho con cháu ta. Ai chê trách con cháu họ bỏ ông bà, bố mẹ họ vào nhà dưỡng lão là những người chỉ được cái to miệng nói vậy thôi. Khi họ có người già mà cần chăm sóc, họ thì không có thời gian thì sẽ biết cách nào tốt hơn thôi. Xưa kia xã hội khác, bây giờ xã hội cũng đã khác đi nhiều.

Cuộc đời con người mà, dài ngắn do số phận, còn chất lượng cuộc sống là do nỗ lực của bản thân mình thôi. Chọn một viện dưỡng lão tốt như Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng rồi sống vui vẻ theo cách mình muốn là hoàn hảo rồi.

Tôi năm nay 55 tuổi. Chồng tôi qua đời cách đây vài năm nên tôi chuyển đến ở cùng với vợ chồng cậu con trai cho đỡ buồn. Nói là ở cùng nhưng thực ra ban ngày tôi chủ yếu ở 1 mình sau khi đưa 2 cháu đi học. Vợ chồng chúng nó đi làm từ sáng sớm, tối muộn mới về. Khu tôi ở cũng ít người già hay trung niên, chủ yếu là các cặp vợ chồng trẻ nên ban ngày chẳng có mấy ai để hàn huyên. Tôi cứ đi ra đi vào đọc báo, xem Tivi đến hết ngày thì đi đón các cháu rồi chuẩn bị sơ chế đồ ăn chờ con dâu về nấu. Ăn tối xong mỗi đứa ngồi trông cho 1 đứa con học trong phòng, tôi cũng xem Tivi 1 lúc rồi đi ngủ. Tôi nghĩ các con đi làm cả ngày mệt rồi, tối về còn lo cho con cái nữa, đâu thể dành hết tâm sức mà lo cho tôi nên cũng thông cảm. 

Tôi từng gặp một số người dành hết toàn bộ số tiền tích cóp được thời trẻ mua nhà mua xe cho các con. Khi các con cần tiền lại bán luôn ngôi nhà mảnh đất mình đang sống rồi dọn đến ở cùng các con. Lúc cơm không lành, canh không ngọt thì chẳng còn chỗ nào để đi, chỉ biết ngậm bồ hòn làm ngọt để sống tiếp quãng đời còn lại. Chính vì vậy, tôi đã chuẩn bị cho tuổi già dù hiện tại con cái vẫn đang quan tâm, yêu thương. 

Tôi đã bắt đầu quá trình chuẩn bị cả về tài chính lẫn tâm lý để vào viện dưỡng lão khi về già từ nhiều năm trước. Các con tôi ban đầu cứ cười tôi vì lo xa quá. Chúng bảo chúng thương mẹ chứ đâu như những người khác, muốn mẹ ở cạnh để tiện chăm sóc. Nhưng thực tế, chúng còn công ăn việc làm, còn cuộc sống riêng. Mà thế hệ chúng nó giờ khác lắm, nghỉ hưu xong có khi còn rủ nhau đi du lịch vòng quanh thế giới đâu thể lúc nào cũng kè kè bên mẹ. Chưa kể lối sống, suy nghĩ của hai thế hệ có nhiều khác biệt, ở chung với nhau dễ va chạm, mâu thuẫn. Mà những mâu thuẫn này mỗi ngày chỉ nhỏ thôi nhưng giống như bơm bóng, mỗi ngày một ít, đến lúc không chịu nổi nữa thì nổ tung. Vậy nên tôi nghĩ cha mẹ – con cái về lâu dài không nên sống cùng. 

Gần đây tôi có cùng mấy người bạn đi thăm 1 vòng các viện dưỡng lão ở Hà Nội. Tôi thấy ưng ý với Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng. Các cháu ở đây ngoan ngoãn, dễ thương, có quy trình chăm sóc rõ ràng lại cũng nuông chiều các cụ ở đây. Tôi thấy không có điều gì để chê cả. Một số bạn bè của tôi vẫn cứ bảo viện dưỡng lão là nơi con cái chối bỏ trách nhiệm bỏ mặc đấng sinh thành vì sự ích kỷ riêng của bản thân, rằng một mẹ nuôi được 10 con nhưng 10 con không nuôi nổi 1 mẹ. 

Tôi thấy viện dưỡng lão là kết quả tất yếu khi xã hội bị thúc đẩy đến quay cuồng trong quá trình công nghiệp hóa. Khi người con không thể vừa lo cho gia đình, vừa lo cho sự nghiệp, lại phải hiếu thuận với cha mẹ già. Nhiều người bảo để bố mẹ ở quê có hàng xóm láng giềng, không khí trong lành. Tôi tự hỏi để cho ông bà tự lo liệu tuổi già ở chốn thôn quê, để rồi nhỡ có chuyện không hay xảy ra cũng chẳng ai biết? Hay đưa các cụ vào một nơi làm dịch vụ có người chăm lo thay mình sẽ tốt hơn? Tôi cho rằng, viện dưỡng lão là kết quả từ lòng hiếu thuận của con cái. It nhất là vì họ không đành lòng bỏ mặc đấng sinh thành tự lo, tự diệt… chứ tuyệt nhiên không phải là “nơi chối bỏ trách nhiệm” như các bạn của tôi từng tranh luận”.Tôi từng gặp trường hợp mẹ già nằm một chỗ, con vào giúp lật người nhưng làm không đúng cách làm cụ kêu ầm ĩ vì đau. Y tá nghe tiếng chạy tới mắng té tát vì đã dặn nếu cần giúp thì phải gọi họ. Các con yêu thương cha mẹ nhưng không có chuyên môn, kỹ năng còn gây tổn thương cho các cụ hơn. Hay như có trường hợp cụ đã lẫn, nói thật lúc đó con chăm hay nhân viên y tế chăm cũng chẳng phân biệt được. Thậm chí, có khi con cháu nhìn cụ nhắm mắt lại tưởng là ngủ, nhưng hóa ra đã ngất xỉu từ lúc nào rồi…

Suy nghĩ như vậy nên tôi sớm tích trữ được một khoản tiền kha khá để dưỡng già. Tôi nói với các con rằng “số tiền này mẹ để dành để lo cho những năm tháng cuối đời của mình, không phiền đến các con”. Các con tôi cũng thành đạt nên cũng chẳng bận tâm tới túi tiền của mẹ. Và hẳn là khi tôi tự lo được cho bản thân mình, chắc chắn các con cũng sẽ thoải mái hơn nhiều.

Người con gái khi bước chân về nhà chồng đều mong muốn được gia đình chồng thương yêu, mẹ chồng nàng dâu êm đẹp. Còn tôi không biết là may mắn hay bất hạnh khi mẹ chồng tôi mất sớm, vợ chồng tôi sống với bố chồng.

Bố chồng tôi là người rất nghiêm khắc, cục mịch, nhưng từ ngày về hưu, tính tình ông lại thay đổi hoàn toàn (chắc là do không còn áp lực công việc). Ông trở nên gần gũi với con cháu hơn, không còn cứng nhắc như trước. Ngày ngày, ông chăm sóc vài chậu kiểng, gặp gỡ bạn bè, không thì đi du lịch.

Năm nay ông gần 75 tuổi, nhưng vẫn còn phong độ lắm. Dạo gần đây tôi thấy bố chồng hơi lạ lạ. Ông chú trọng đến hình thức hơn, quần áo lúc nào cũng thẳng thớm, đầu tóc thì gọn ghẽ. Mấy sáng nay ông đều đứng trước gương ngắm nghía một lúc lâu rồi mới ra ngoài. Không những thế tinh thần lại tốt lên trông thấy, vui hơn, cười nói nhiều hơn. Thấy vậy tôi bèn kể lại với chồng, chồng tôi cũng ngỡ ngàng không kém. Hai vợ chồng thủ thỉ chẳng nhẽ ông định hồi xuân.

Mấy ngày sau, bố chồng tôi đã làm điều khiến ai nấy trong gia đình cũng đều bàng hoàng, sửng sốt. Đứng ở giữa nhà, bố chồng tôi dõng dạc tuyên bố: “Bố có chuyện này muốn thông báo với các con. Bố già rồi nên cũng mong sớm tối có người bầu bạn, tâm sự, trái gió trở trời cho người trông nom. Nên bố quyết định sẽ đón bà A (chồng bà mất sớm, bà cũng không có con) về để góp gạo thổi cơm chung. Bố biết các con sẽ phản đối nhưng bố không muốn phiền đến các con, cũng không muốn các con phải vất vả. Với lại bố và bà ấy sẽ vào dưỡng lão ở. Già rồi, chẳng biết nay mai thế nào, vào trong đấy có y tá trông nom. Đấy là quyết định của bố, các con có phản đối thì bố vẫn làm”

Bố chồng tôi nói một tràng dài, ai nấy nghe xong đều im lặng. Bởi lẽ thông tin này đến quá đột ngột, mọi người còn chưa kịp định thần. Sau một hồi, chồng tôi lên tiếng: “Chúng con biết, từ ngày mẹ mất bố đã hy sinh hạnh phúc của mình để chăm lo cho chúng con. Và bây giờ là lúc chúng con báo đáp lại cho bố. Nhưng chúng con sẽ tôn trọng ý kiến của bố, nếu đó là điều mà bố muốn. Bố lấy bà A cũng được, vào dưỡng lão cũng được, miễn bố cảm thấy vui và hạnh phúc”. 

Nghe xong bố chồng tôi cũng rưng rưng nước mắt, cảm động vì các con đã thông cảm cho mình. Ông nói thêm: “Bố tìm được viện dưỡng lão rồi, hôm trước bố vừa đi thăm quan viện Diên Hồng ở Hà Đông. Mà bạn của bà A cũng đang ở trong đấy, họ khen ở đấy như khách sạn, sạch sẽ, tốt mà vui vẻ lắm, nên các con yên tâm”. Lòng tôi bỗng chợt nhói lên, sao cảm giác như là chúng tôi ruồng bỏ, bắt ông phải đi vậy. 

Thấy mặt tôi có vẻ căng thẳng, bố chồng liền gọi nói: “Con yên tâm, không phải lo cho bố, trong đó có đầy đủ hết, bố vào thăm bố biết rồi. Các con rảnh thì đến thăm, không thì lâu lâu bố về nhà chơi một chuyến”. Thấy bố nói như vậy, tôi cũng thấy an lòng hơn.

Từ khi bố chồng tôi vào Diên Hồng ở, cứ cách ngày lại thấy ông đăng ảnh khoe trên facebook. Hôm trước thì thấy ông khoe được đi chùa, hôm sau lại thấy ảnh sinh nhật. Thấy vậy, chồng tôi bảo: “Sau này về già vợ chồng mình cũng vào Diên Hồng ở, rồi thuê hẳn một phòng riêng như ông bà bây giờ, vui vẻ sống qua ngày”. Tôi cười thích thú, nghe ra đây cũng là ý kiến hay đấy chứ.