Chào mừng quý khách đến với Diên Hồng

Giờ đón tiếp : 09h00-12h00 & 15h00-18h00 (7/7)
  Liên hệ : 0338 34 22 88/ 0342 86 56 86

All Posts in Category: Cẩm nang sức khoẻ

6 nguyên nhân và cách điều trị bệnh loét da ở người già

Bệnh loét da ở người già thường rất hay gặp vì người cao tuổi có sức đề kháng thấp, việc vận chuyển dinh dưỡng đi nuôi cơ thể không đầy đủ dẫn tới người cao tuổi thường mắc các bệnh về da, đặc biết là các vết loét trên da. Cũng chính vì sức đề kháng thấp nên việc điều trị loét da ở người cao tuổi thường rất khó khăn. Sau đây là một số nguyên nhân và cách điều trị loét da ở người già

Nguyên nhân gây loét da ở người già

1. Động mạch suy yếu

Động mạch suy yếu làm cho máu vận chuyển khó khăn, ăn thức ăn không đủ dinh dưỡng từ đó chất dinh dưỡng vận chuyển đi nuôi các mô trong cơ thể ít đi vì vậy lớp cơ, lớp mỡ dưới da mỏng đi, làm cho các mô đó bị đè lâu dẫn tới chết mô gây loét da.

Slide2

2. Tai biến mạch máu não, liệt

Người già thường bị tai biến mạch máu não gây liệt, nằm dài ngày không cử động được, không được thay đổi tư thế thì những chỗ tỳ đè lâu ngày dễ gây lở loét da. Thường những vùng dễ bị loét ở người già phải nằm lâu là những chỗ da mỏng, xương lồi như: mông, vai, mắt cá, gót chân…

Slide3

3. Biến chứng của bệnh tiểu đường gây lở loét da ở người già

Bệnh tiểu đường ở người cao tuổi làm cho máu vận chuyển đi nuôi tế bào não thiếu, làm giảm khả năng của não, từ đó một số bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường thường bị biến chứng thần kinh không cảm thấy đau và khó chịu khi bị một số vết thương ở chân, tay. Chỉ cho tới khi vết thương trở nên lở loét, nhiễm trùng mới nhận ra.

Slide4

4. Vệ sinh không đầy đủ, nguyên nhân gây lở loét da ở người già

Việc vệ sinh kém ở người già do tuổi cao, sức yếu, không có người vệ sinh, chăm sóc thường xuyên trong việc tắm rửa hàng ngày cũng dễ dẫn tới dễ bị loét da.

Slide5

5. Một số bệnh ngoài da

Da của người cao tuổi không được cung cấp đủ dinh dưỡng, khô nên rất dễ mắc bệnh ngoài da, gây ngứa, tổn thương da gây loét da ở người già.

Slide6

6. Vấp ngã

Việc vấp ngã, bị thương ở các vị trí như mắt cá chân, tay và không được điều trị đúng cách dẫn tới lở loét da ở người cao tuổi cũng là một nguyên nhân rất hay gặp.

Slide7

Điều trị bệnh loét da ở người già như thế nào?

  • Người nhà nên chú ý khi chăm sóc người già: nếu xuất hiện vùng da đỏ và sưng hơn chỗ khác cần thường xuyên xoa bóp và thay đổi vị trí nằm cho người già để thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, tránh bị loét da.

  • Ngay khi phát hiện vị trí loét da cần thường xuyên vệ sinh vị trí ấy, giữ cho nó khô thoáng sạch sẽ.

  • Đối với bệnh nhân nằm liệt thì việc vệ sinh sau khi bệnh nhân tiểu tiện là một việc rất quan trọng. Người nhà nên chú ý vệ sinh sạch sẽ sau khi bệnh nhân đi tiểu tiện, nếu bệnh nhân không thể nói được cần có biện pháp lót, thấm giúp cho nước tiểu được thấm hút khi bệnh nhân đi tiểu.

  • Bệnh nhân nằm lâu cần cho bệnh nhân nằm đệm, ga giường mềm mại thay cho chiếu trúc. Khi nằm, ngồi nên có lót dưới phần mô ít thịt và bị tỳ đè như mông, chân, gót chân, mắt cá chân.

  • Dinh dưỡng cho người già rất quan trọng, việc bổ sung dinh dưỡng đầy đủ giúp sức đề kháng tăng, đẩy nhanh quá trình lành vết loét da ở người già. Người nhà nên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều chất đạm như thịt, cá, nấm…

  • Thường xuyên thay đổi tư thế nằm cho bệnh nhân, tốt nhất là 2h một lần. Xoa bóp nhẹ nhàng và thường xuyên vùng bị tỳ đè, giúp mạch máu lưu thông tránh bị lở loét ở người già.

  • Thường xuyên theo dõi vết sưng tấy, khi đã bị lở loét cần thường xuyên theo dõi và chăm sóc giúp vết loét nhanh khỏi, không bị lan rộng.

( Nguồn: Narcugo website)

Xem thêm

Tình bạn tuổi xế chiều

Khi dần bước vào độ tuổi xế chiều, người cao tuổi cũng dần mất đi những tham vọng về vật chất và hướng đến những nhu cầu về tình cảm nhiều hơn. Bên cạnh tình cảm gia đình, mối tâm giao tình bạn là yếu tố hỗ trợ tinh thần rất quý giá với người cao tuổi, giúp cuộc sống tuổi lưu trở nên bớt cô đơn,  ấm áp và có ý nghĩa hơn.

 1. Tình bạn đồng lứa/đồng niên:

 Khi họ hàng người thân ở xa hoặc quá bận rộn, những mối quan hệ gần gũi xung quanh hơn như những người bạn hàng xóm hay như ở các viện dưỡng lão, những người bạn cùng tuổi xế chiều thường có điều kiện gần gũi và dễ chia sẻ với nhau hơn.

Có những điều mà chính những người trong gia đình cũng không cung ứng được bằng những mối bằng hữu như thế nay. Khi mà họ hằng ngày đã dần cùng vui buồn có nhau, nương tựa bầu bạn với nhau, hiểu và giúp đỡ lẫn nhau. Họ lắng nghe nhau tâm sự, kể cho nhau nghe những kỉ niệm, những việc cùng làm.

Họ chia sẻ những câu chuyện, những kinh nghiệm mà chưa có cơ hội chia sẻ cùng con cháu vì chúng quá bận rộn với cuộc sống bên ngoài.

Tuy vậy, phần lớn người già ở tuổi vàng này họ rất ngại giao tiếp và giới hạn việc tìm thêm bạn mới để tiết kiệm sinh lực và tránh gặp những trái ý không cần thiết.

Việc sức khỏe ngày một yếu cũng khiến người già ngại tham gia các hoạt động sinh hoạt, gắn kết. Việc sức khỏe và nhận thức suy giảm và thính giác và thị giác yếu dần cũng làm giảm khả năng đối thoại suy giảm. Nên chỉ muốn dành thời gian nghỉ ngơi tĩnh tại. Tuy nhiên thì nhu cầu được chia sẻ và nương tựa về tinh thần vẫn luôn nhen nhóm và sẽ bùng phát lên khi gặp được người tâm giao đúng ý.

 

tuổi xế chiều

 

tuổi xế chiều

 

  1. Tình bạn giữa các thế hệ

Thường thường người già muốn có những người bạn cùng lứa tuổi, hoàn cảnh, sở thích kinh nghiệm như nhau sống gần nhau để thuận tiện qua lại và dễ tìm thấy sự đồng cảm hơn.

Nhưng họ cũng có khuynh hướng tạo thêm bạn mới ở lứa tuổi trẻ hơn để thay thế vào chỗ của những người bạn ở tuổi xế chiều đã và sẽ lần lượt ra đi. Tuổi tác không phải là yếu tố quyết định để tạo nên một tình bạn lâu dài. Điều quan trọng đó chính là tìm thấy được sự kết nối những tâm tư, những nguồn giao cảm tương đồng, để có thể chia sẻ buồn vui và làm chỗ dựa tinh thần cho nhau.

tuổi xế chiều 

 

tuổi xế chiều

 

tuổi xế chiều

 

Mặc dù có thể có những căng thẳng, thay đổi ngoài tầm kiểm soát, tình bạn vẫn giúp người già cảm thấy vui lên rất nhiều. Người già hiểu rằng quĩ thời gian của mình không còn nhều nữa và những nhu cầu vật chất dần trở nên không còn quan trọng bằng những yếu tố tình cảm

Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra vai trò quan trọng của tình bạn bên cạnh các tình cảm gia đình, hôn nhân đối với sức khỏe. Thậm chí tình bạn còn có tác dụng tới sức khỏe tinh thần nhiều hơn các mối quan hệ gia đình.

Các nhà nghiên cứu Úc đã tiến hành rất nhiều nghiên cứu để chỉ ra rằng những người già có nhiều bạn bè xung quanh sẽ giảm được 22% nguy cơ tử vong so với người ít bạn. Nghiên cứu của đại học Havard cũng chỉ ra rằng quan hệ xã hội tích cực sẽ tăng cường sức khỏe trí não khi chúng ta đương đầu với tuổi xế chiều. Những người phụ nữ không có bạn bè thân thiết có nguy cơ tử vong cao gấp 4 lần so với những người phụ nữ có từ 10 người bạn trở lên.

Tình bạn thực sự giúp ta sống lâu hơn.

Xem thêm

Âm nhạc – Liệu pháp diệu kỳ với Người cao tuổi

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc có khả năng giúp làm giảm sự phiền muồn và cô đơn ở người cao tuổi.

Tinh thần sút kém là dấu hiệu không thể tránh khỏi khi tuổi tác ngày một nhiều lên. Tâm trạng buồn phiền, chán nản kéo dài dễ dẫn đến các chứng trầm cảm nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến cả thể chất cũng như làm giảm tuổi thọ một cách đáng kể.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi đắm mình vào âm nhạc, tâm trạng của chúng ta thực sự được biến đổi theo chiều hướng tích cực hơn.

Âm nhạc cũng giúp cải thiện sức khỏe về nhiều mặt như giảm căng cơ và stress, cải thiện khả năng nhận thức và ngôn ngữ, và đặc biệt là xoa dịu các chấn thương mà cơ thể đang gặp phải.

Vì thế, sự gắn kết âm nhạc với người cao tuổi, đối tượng rất dễ bị tổn thương trong cuộc sống là vô cùng quan trọng. Việc lấp đầy quỹ thời gian rảnh rỗi dư dả của người cao tuổi bằng âm nhạc  sẽ giúp họ hàn gắn những vết thương cũng như tận hưởng cuộc sống vui vẻ và khỏe mạnh hơn.

 

Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng luôn coi âm nhạc là một yếu tố không thể thiếu trong hoạt động chăm sóc các cụ hàng ngày.

Ở đây, các loại âm nhạc đa dạng luôn được tổng hợp  phù hợp theo sở thích của các cụ và lời khuyên của chuyên gia.

Từ âm nhạc giao hưởng cổ điển giúp làm giảm căng thẳng và tốt cho trí não, cho đến những ca khúc mang âm hưởng gia đình, quê hương, đất nước quen thuộc mà các cụ yêu thích đều được lựa chọn phát hàng ngày, giúp thư giãn và làm phong phú tinh thần suốt cả ngày cho các cụ.

Dàn loa mic hiện đại và ti vi kết nối internet được đặt ngay tại trung tâm của phòng sinh hoạt chung khuyến khích các cụ thể hiện sở thích hát karaoke và sở trường âm nhạc của mình một cách dễ dàng.

Các cụ có thể thỏa sức hòa nhịp cùng âm nhạc qua việc tự cất lên tiếng hát và lắng nghe lời ca của các điều dưỡng viên, những người trẻ tuổi luôn tươi vui, yêu đời và tràn đầy nhiệt huyết.

Âm nhạc như mang mọi người đến gần nhau hơn.

 

người cao tuổi

Ông Ngọc tuy phát âm còn khó khăn nhưng cũng không ngần ngại góp vui một bài

 

người cao tuổi

Cụ Lạc đang thấy phiền muộn trong người, không muốn ra sinh hoạt cùng mọi người. Mà cũng không thể ngồi yên trong phòng khi ca khúc yêu thích đã vang lên rồi 🙂

 

người cao tuổi

Cụ Kim đang chăm chú nhìn màn hình Karaoke để hát theo

 

người cao tuổi

Cụ Bảo thì chỉ thích hát “những bài cũ kĩ” thôi 🙂

 

Người cao tuổi

Điều dưỡng viên ở Diên Hồng ai cũng hát rất hay đấy 🙂

 

Xin mời các cụ cùng đến và hòa giọng ca với Diên Hồng!

Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng
Sẻ chia trách nhiệm – Vẹn tình yêu thương
Địa chỉ:
U07 – L16 Khu đô thị mới Đô Nghĩa, đường Lê Văn Lương kéo dài, Hà Đông, HN
Liên hệ: 096 866 0115

Xem thêm

Những sai lầm khi sơ cứu người già bị ngã

Đối với người già bị ngã, nếu sơ cứu không đúng cách có thể khiến chấn thương của nạn nhân trầm trọng thêm. Những cách xử lý chấn thương thông thường như xoa bóp, chườm nóng hoặc bôi dầu đều không tốt cho chấn thương.

Khi người già bị ngã không nên xoa bóp mà phải đưa ngay nạn nhân đến bệnh viện để có phương pháp điều trị thích hợp. Thông thường ngay sau khi ngã, phần bị thương không sưng. Nhiều người có sức chịu đựng tốt, phần xương bị tổn thương nhỏ không xảy ra ngay. Trên thực tế nhiều người già bị ngã lúc đầu không cảm thấy đau dữ dội, nên không những không đến bệnh viện khám mà còn áp dụng những biện pháp có hại khác, thậm chí làm tổn hại đến định vị xương sau này. Những cách làm sai lầm nên tránh sau khi ngã:

so-cuu-nguoi-gia-bi-nga

Xoa chân, tay: Nếu xoa bừa và xoa bóp vô căn cứ sẽ làm cho vết thương thêm trầm trọng. Trước khi được chẩn đoán chính xác, bạn không nên tùy tiện làm nặng thêm vùng tổn thương. Khi bị thương vùng chân, tay nên gác chân hoặc tay lên cao để máu được lưu thông. Nếu vết thương ở phần cổ tay, nên gác tay ngang ngực, nếu vết thương ở phần bắp chân thì gác chân ngang gối.

Làm vị trí vết thương nóng lên: Sau khi người già bị ngã chúng ta thường hay lấy khăn mặt ấm đắp lên chỗ bị thương. Làm như vậy mới thấy dễ chịu. Nhưng liệu pháp này là có hại. Khi mạch máu của bạn bị xuất huyết, chườm nóng sẽ khiến cho mạch máu bị giãn ra, máu chảy càng nhiều, vết thương sau này khó lành hơn. Nếu đã bị gãy xương càng không thể chườm nóng. Vì vậy mọi người nên nhớ trước khi được chẩn đoán đúng, không được chườm nóng lên vị trí bị tổn thương. Nếu bạn thấy đau quá thì nên chườm lạnh bằng đá.

Bôi dầu gió: Dầu gió là loại luôn có sẵn trong tủ thuốc gia đình. Sau khi bị ngã chúng ta thường có thói quen bôi dầu gió lên vết thương và xoa bóp. Làm như vậy tình trạng vết thương sẽ nặng hơn, chỗ sưng không giảm. Khi đó một số mạch máu nhỏ bị day, chảy liên tục. Vì thế không thể dùng dầu gió và các loại thuốc tương tự khác bôi.

Dùng cao dán: Thông thường nếu dùng cao dán vào chỗ không sưng không sao, nhưng nếu sưng thì đây là biện pháp sai lầm. Nếu gãy xương thì phải đưa chỗ gãy vào đúng vị trí, nhưng tốt nhất là không nên dán cao. Chỉ cần cố định phần xương bên ngoài là được. Bệnh nhân cần kết hợp uống thuốc để xương mau liền. Sau khi xương liền sẽ tháo phần nẹp cố định để bệnh nhân tự điều chỉnh. Đối với những trường hợp xương chệch vị trí, phải phẫu thuật cố định lại vị trí xương. Một tuần nên tháo nẹp cố định ra, vận động gân cốt. Làm như vậy sau một tháng khi tháo nẹp, bệnh nhân không cảm thấy cứng khớp và sẽ hoạt động được ngay, việc cử động sẽ linh hoạt hơn.

Xem thêm

Hướng dẫn di chuyển bệnh nhân bị liệt nửa người

  1. Hướng dẫn di chuyển bệnh nhân liệt nửa người từ giường sang xe lăn.
  • Kiểm tra xe lăn cẩn thận trước khi vận chuyển
  • Di chuyển xe lăn đặt song song sát giường ngược chiều với hướng giường nằm, chốt khóa xe lăm chắc chắn.
  • Thông báo cho người bệnh lý do di chuyển, hướng dẫn người bệnh cách phối hợp.
  • Điều dưỡng viên quỳ 1 chân lên giường lấy điểm tựa, cho tay người liệt lên bụng. Dùng tay khỏe nắm chặt tay bị liệt.
  • Cho chân liệt của người bệnh gác lên chân khỏe, luồn 1 tay đỡ vai, 1 tay giữ chân người bênh. Từ từ nâng người bệnh dậy.
  • Một tay luôn luôn giữ người bệnh, tay còn lại luồn xuống bắp chân người bệnh. Từ từ xoay chân người bệnh đặt xuống sàn nhà.
  • Điều dưỡng để chân giữa hai chân người bệnh, luồn hai tay qua nách người bệnh, để tay khỏe của người bệnh vòng và ôm vào cổ mình
  • Dùng hai tay ôm chặt người bệnh, áp chặt ngực người bệnh vào ngực mình. Hô 1, 2, 3 cùng người bệnh nâng người đứng dậy, xoay người đưa người bệnh đặt vào xe lăm.
  • Kiểm tra cẩn thận tư thế ngồi cho người bệnh xem đã thải mái chưa? Tháo chốt xe lăm di chuyển người bệnh đi.
  1. Hướng dẫn di chuyển người bệnh liệt nửa người từ xe lăm sang giường.
  • Kiểm tra giường, chăn gối cẩn thận
  • Di chuyển người bệnh đến sát giường. Đặt xe lăn song song và người chiều với hướng nằn của người bệnh, chốt khóa xe lăn chắc chắn
  • Hạ chân để chân người bệnh buông lỏng xuống đất.
  • Đặt 1 chân giữa 2 chân người bệnh, đặt tay người bệnh ôm lấy cổ điều dưỡng, luồn tay qua nách ôm người bệnh. Áp ngực của người bệnh vào ngực mình. Hô 1, 2, 3 cùng người bệnh  nâng người đứng dậy xoay người đưa người bệnh ngồi lên giường.
  • Một tay giữ vai người bệnh, tay còn lại luồn tay nâng gối, xoay chân người bệnh đặt lên giường.
  • Từ từ hạ đầu bệnh nhân xuống giường, để chân ruỗi thẳng.

Video hướng dẫn di chuyển người bệnh liệt nữa người Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng

Tại Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng nhận chăm sóc và điều trị phục hồi cho bệnh nhân sau tai biến mạch máu não. Chúng tôi với sự tư vấn đánh giá của các bác sỹ đầu nghành sẽ đưa ra các phương pháp điều trị tốt nhất cho từng bệnh nhân tai biến.

Xem thêm

Chơi game giúp trị trầm cảm và tăng cường trí nhớ ở người già

Một báo cáo của các nhà nghiên cứu tại Đại học California (Mỹ), được công bố trên tạp chí Nature, chỉ ra rằng khi người già chơi game có thể tăng cường trí nhớ, tăng tuổi thọ và giảm trầm cảm.

Cải thiện trí nhớ

Adam Gazzaley – Giáo sư thần kinh học, sinh lý học và tâm thần học, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, cho rằng phát hiện này sẽ giúp ích trong việc chuẩn bị phương pháp điều trị cho những người bị rối loạn tăng động giảm chú ý, mất trí nhớ và tự kỷ.

Các nhà khoa học đã thiết kế một trò chơi gọi là NeuroRacer nhằm xây dựng một bài kiểm tra và kiểm soát nhóm. Trong đó đã những người ở độ tuổi 20 và 65 – 80 tuổi tham gia thử nghiệm.

Nhóm người lớn tuổi được chơi trò đua xe và thực hiện các yêu cầu đưa ra trên máy tính trong vòng 12 giờ mỗi tháng. Nếu trong thời gian đó điểm số của họ tăng lên, các nhà nghiên cứu cũng sẽ tăng độ khó của trò chơi cho các tháng tiếp theo. Sau bốn tháng thử nghiệm, những người cao tuổi có điểm số trong trò chơi cao hơn cả những người 20 tuổi mới chơi lần đầu.

Sau vài tháng, sự chú ý và trí nhớ của nhóm người cao tuổi đều được cải thiện.

Một nghiên cứu khác từ Đại học bang North Carolina (Mỹ) cũng cho thấy ảnh hưởng tích cực của trò chơi video đối với người cao tuổi. Trong nghiên cứu của họ, các nhà khoa học tìm thấy mối liên hệ giữa hạnh phúc và việc chơi game. Những người cao tuổi thỉnh thoảng chơi trò chơi điện tử thường cảm thấy “hạnh phúc” hơn và ít có khả năng bị thay đổi tâm trạng khi họ già đi.

Trị trầm cảm

Các bài tập vận động não bằng máy tính trong 4 tuần có hiệu quả tương đương người bị trầm cảm điều trị bằng thuốc trong 12 tuần.

Theo bài báo khoa học của tạp chí Nature Communications, việc tăng cường chơi game trên máy tính có tác dụng như một liều thuốc đối với não bộ, thậm chí còn tốt hơn, trong việc điều trị trầm cảm ở người lớn tuổi.

Cuộc điều tra được thực hiện trên một nhóm người trầm cảm đã về hưu ở độ tuổi từ 60 – 89 tuổi. Các trò chơi trên máy tính đã được sử dụng và đem lại hiệu quả chỉ trong 4 tuần.

Chương trình được phát triển nhằm kiểm tra giả thuyết: Liệu bộ não già nua có thể phục hồi thông qua những luyện tập cường độ cao hay không. Từ đó từng bước giảm trầm cảm, cải thiện tình hình học tập, bộ nhớ cũng như khả năng ra quyết định và thực hiện hành động.

Các nghiên cứu khác trước đây đã chỉ ra rằng việc suy giảm một số chức năng của hệ thần kinh cũng dẫn đến sự phản ứng kém đối với thuốc chống trầm cảm. Hơn nữa, những phương pháp điều trị chống trầm cảm thông thường để lại sự đau đớn, chán nản đối với người cao tuổi. Còn thuốc điều trị thường hiệu quả không ổn định, và bệnh chỉ giảm trong khoảng một phần ba số người điều trị.

Một nhóm các nhà khoa học từ Mỹ và Trung Quốc đã đưa 11 người vào chương trình sử dụng máy tính trong 4 tuần, và kiểm tra mức độ trầm cảm cùng các chức năng của bộ não. Kết quả này được đối chiếu với nhóm 33 người cao tuổi sử dụng thuốc chống trầm cảm Escitalopram, Lexapro hoặc Cipralex và cho thấy: Các bài tập vận động não bằng máy tính trong 4 tuần giúp giảm các triệu chứng trầm cảm tương tự như dùng thuốc Escitalopram trong suốt 12 tuần.

Theo nhà tâm lý học Sarah Morimoto và các cộng sự tại Khoa lão, Viện tâm thần học New York: “72% trong số những người điều trị bằng phương pháp chơi game trên máy tính đã hoàn toàn thuyên giảm bệnh trầm cảm”.

Theo Tuổi già

Xem thêm

Giữ gìn sức khỏe và kéo dài tuổi thọ

Tuổi già là thời điểm nghỉ ngơi, vui vầy bên con cháu. Song nhiều người không thể hưởng trọn niềm vui đó bởi các vấn đề sức khỏe: mệt mỏi, đau nhức, khó ăn, khó ngủ, bệnh tật…

Trải qua nhiều năm vất vả vì gia đình, con cái, sức khỏe tuổi già sa sút rõ rệt với 6 vấn đề chính:

Khó ăn, khó ngủ: đây là triệu chứng thường gặp nhất ở người già, dù có nhiều món ngon nhưng không muốn ăn, nhiều thời gian nhưng không ngủ được, đêm nằm trằn trọc.

Duong-lao-dien-hong-hoat-dong130

Nhức mỏi toàn thân: Như một cỗ máy liên tục vận động hơn 60 năm, cơ thể con người bị về già sẽ nhức mỏi, không chỉ gây đau đớn, khó chịu mà còn khiến cho việc đi lại trở nên khó khăn.

Bệnh tật phát sinh: Khi cơ thể yếu cũng là thời điểm bệnh tật thừa dịp tấn công, từ các bệnh vặt như cảm cúm, ho khan… cho đến các bệnh nghiêm trọng như xơ vữa động mạch, loãng xương, tai biến, viêm nhiễm mãn tính…

Suy thận, viêm phổi: Ở người già, thận thường suy và phổi rất yếu, nên thường ho hen, mệt nhiều, hay thở hụt hơi (phổi yếu), đau lưng, tiểu đêm, tiểu gắt (thận suy).

Cơ thể và tinh thần suy nhược: Chính vì ăn ít, ngủ kém, cộng thêm phải uống các loại thuốc thuốc tây y điều trị quá nhiều nên cơ thể, tinh thần người già ngày càng suy nhược, trí nhớ giảm đi đáng kể.

Tuổi thọ bị ảnh hưởng: Cuộc sống tuổi già vì bệnh tật, đau nhức nên tuổi thọ bị ảnh hưởng.

Theo đó, để giữ gìn sức khỏe và kéo dài tuổi thọ, người già cần có đời sống tinh thần vui vẻ, tránh căng thẳng lo âu, nên vận động, tập thể dục nhẹ nhàng. Ngoài ra, các vị cao niên có thể bổ sung thuốc bổ để tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Xem thêm

Những dấu hiệu của tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não là một loại biến chứng nguy kịch, nên ngoài việc quản lý và kiểm soát tốt bệnh đang có, bạn cũng cần nắm bắt được các dấu hiệu báo động của cơn tai biến, để kịp thời điều trị. Tỉ lệ biến chứng càng giảm nếu thời gian phát hiện ra bệnh càng ngắn.

Tai-bien-mach-mau-nao-2

Dưới đây là những dấu hiệu của tai biến mạch máu não:

– Nhức đầu dữ dội, đột ngột. Triệu chứng này có ở trên 50% số bệnh nhân.

– Đột nhiên thấy chóng mặt, ù tai, choáng váng. Một bên chân bị yếu hẳn, không vững.

– Đột nhiên một bên tay không cầm nắm chắc được đồ vật, dễ rơi thìa, đũa, bát. Nhặt lại vật dụng để rơi một cách khó khăn.

– Đột nhiên rối loạn ngôn ngữ: nói khó, nói ngọng, mọi người không hiểu được bệnh nhân nói gì. Triệu chứng này có thể chỉ diễn ra trong ít phút, nhưng cũng có thể kéo dài cả ngày trước khi tai biến nghiêm trọng xảy ra: bệnh nhân không còn khả năng phát ngôn.

– Đột nhiên bệnh nhân có cảm giác như kim châm, kiến đốt ở đầu chi tay, chân, một nửa bên trên người.

– Xuất hiện những “khoảng vắng”: thỉnh thoảng bệnh nhân như mất hẳn sự kiểm soát của chính mình. Đang nói bỗng mất ngang trong giây lát mới lại tiếp tục được câu chuyện. Để rơi vật dụng trong tay mà không biết để rồi vài giây sau mới sực nhớ ra và nhặt lên.

– Những rối loạn trí thức: bệnh nhân đột nhiên mất định hướng trong vài phút, vài giờ. Thoáng quên, thoáng điếc, mất định hướng về không gian và thời gian.

– Đột nhiên xuất hiện cảm giác như có ruồi bay trước mắt, mất thị lực hoàn toàn hoặc một phần, hoặc một hai bên trong giây lát.

Thời gian xuất hiện các dấu hiệu báo động này tới khi tai biến thực sự xảy ra với các biểu hiện hôn mê hoặc bán thân bất toại, có thể từ 1-2 giờ hoặc 1-2 ngày tùy mỗi người.

Giai đoạn tiên liệu mô tả trên đây có tính chất rất quyết định trong việc hoặc cứu sống bệnh nhân hoặc ngăn ngừa những di chứng tai hại có thể xảy ra. Tiên lượng bệnh được tính từng phút. Các biện phát xử trí cấp cứu cần được tiến hành thật sớm, nhanh và chính xác. Do đó, gia đình và bản thân người bệnh cần nắm được các dấu hiệu báo trước này.

BS Lê Quang Hồng

Xem thêm

Di chứng do tai biến mạch máu não

Ngày trước người ta thường ví tai biến mạch máu não như là một cách kết thúc cuộc đời ở độ tuổi đã xế bóng. Người bị tai biến mạch máu não nếu thoát khỏi lưỡi hái tử thần thì cũng phải đối mặt với rất nhiều các di chứng nặng nề như liệt người, bại não, méo miệng, nói ngọng…

Duong-lao-dien-hong-hoat-dong139

Tai biến mạch máu não với những di chứng nặng nề. 

Những di chứng sau tai biến mạch máu não đã khiến người bệnh trở thành gánh nặng không chỉ cho bản thân họ mà còn cho gia đình và xã hội. Các di chứng thường gặp là:

Liệt nửa người(Bán thân bất toại)

Liệt nửa người là di chứng nặng nề nhất sau tai biến, làm cho người bệnh không hoặc khó khăn trong đi lại, cử động tay chân. Theo thống kê có tới 92% người bị tai biến mạch máu não bị chứng liệt nửa người. Bệnh nhân bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não sẽ trở thành người đa tàn tật vì ngoài giảm hoặc mất khả năng vận động, họ còn có nhiều rối loạn chức năng khác kèm theo như rối loạn về ngôn ngữ, thị giác, cảm giác, nhận thức,…

Theo thống kê, trong số bệnh nhân mắc tai biến mạch máu não, chỉ 10% có thể phục hồi hoàn toàn, đó là các trường hợp nhẹ hoặc được cấp cứu kịp thời. Những trường hợp còn lại phải chịu di chứng từ nhẹ đến nặng nề, cần sự chăm sóc đặc biệt hoặc tử vong.

Chứng rối loạn ngôn ngữ

Ngôn ngữ mất chuẩn (mất tiếng, nói ngọng) là chứng bệnh thường gặp ở những người sau khi bị tổn thương cục bộ ở não, dù ở mức độ nào đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tai biến mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến hậu quả này.

Mất vận ngôn biểu hiện trong tiếng nói là sự méo tiếng, đó là hiện tượng như rụng mất nguyên âm cuối khi phát âm. Có người sau tai biến trở nên nói bập bẹ như trẻ mới tập nói.

Có những trường hợp mất đi nhịp điệu tiếng nói, bị chuyển giọng, âm điệu của ngôn ngữ bị biến đổi, có người nói những trọng âm như người nước ngoài. Tình trạng nói lắp, nói không đúng ngữ pháp cũng xuất hiện ở một số trường hợp, họ rất khó khăn khi muốn vượt qua một từ nào đó, có khi đỏ tía cả mặt mũi mà chỉ nói được một từ, càng cố gắng càng khó khăn.

Chứng diễn đạt thiếu từ cũng thường xảy ra ở những bệnh nhân này, người bệnh không thể hoặc khó gọi ra tên chính xác của sự vật, mặc dù họ rất muốn diễn tả. Trong một số trường hợp, thầy thuốc phải hiểu được ý bệnh nhân muốn nói, sau đó nói ra âm đầu của từ nào đó sẽ giúp họ nói tiếp được.

Một số người mắc chứng nói loạn biệt ngữ, họ sử dụng những từ không đúng với sự vật được gọi. Giữa từ đúng và từ người bệnh phát ra không có mối liên hệ nào và từ phát ra thường là thiếu nghĩa.

Tiểu tiện không tự chủ, đại tiện không tự chủ

Tiểu tiện  hay đại tiện không tự chủ cũng là một di chứng thường thấy ở người bệnh sau tai biến.

Theo thống kê của Hội Phòng chống tai biến mạch máu não, tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 200.000 người mắc mới chứng tai biến mạch máu não, trong đó có tới 50% tử vong. Trong số 50% bệnh nhân tai biến mạch máu não sống sót có tới 92% mắc di chứng về vận động, 68% di chứng vừa và nhẹ, 27% di chứng nặng, 92% người bệnh liệt nửa người đang sống tại gia đình và cộng đồng vẫn cần luyện tập phục hồi chức năng.

Các di chứng mà tai biến mạch máu não để lại cho người bệnh hết sức nặng nề, đặc biệt là di chứng về vận động. Bệnh nhân bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não là người đa tàn tật vì ngoài giảm hoặc mất khả năng vận động, họ còn có nhiều rối loạn chức năng khác kèm theo như rối loạn về ngôn ngữ, rối loạn thị giác, rối loạn cảm giác, rối loạn nhận thức … Đang là một người khỏe mạnh nhưng chỉ sau ít phút mắc tai biến mạch máu não, họ đã trở thành một con người chỉ biết “nằm một chỗ”  và sống thực vật.  Những di chứng nặng nề đó đã biến người bệnh tai biến mạch máu não trở thành gánh nặng không chỉ đối với bản thân họ và gia đình mà còn ảnh hưởng đến cả cộng đồng, quốc gia nơi họ sinh sống.

Xem thêm

Các chứng bệnh thần kinh thường gặp ở người cao tuổi

Sự già hóa của hệ thần kinh có thể đến sớm và trở thành các chứng bệnh thần kinh thường gặp ở người cao tuổi. Những yếu tố nguy cơ già hóa bệnh lý đã hình thành phát triển ngay từ giai đoạn tuổi chuyển tiếp và là những “biến chứng” của các chứng bệnh nội khoa.

Biểu hiện các chứng bệnh thần kinh

Các chứng bệnh thần kinh ở người cao tuổi khá phức tạp, đa dạng, thường có các biểu hiện:
Chứng đau nhức: thường là nhức đầu, nhức nửa đầu, nhức nửa mặt, đau thần kinh hông. Thường phối hợp với các chứng đau mình mẩy, đau chân, đau bả vai.
Chứng run, co giật: thường run chân tay, đi đứng run rẩy, loạng choạng hoặc nói run run. Có thể có cơn co giật kiểu động kinh. Có cơn động kinh và rối loạn tâm thần, rối loạn điều hòa các cử động…
Rối loạn nuốt, phát âm: có thể có hiện tượng nghẹn đặc, sặc lỏng và đi đứng khó khăn.
Rối loạn trí nhớ: người bệnh cảm thấy quên nhiều và lẫn hoặc có hiện tượng nhớ nhầm, ngộ nhận…

Một số bệnh hay gặp

Tai biến mạch máu não: thường gặp là tắc mạch, lấp mạch gây nhồi máu não, thiếu máu não cục bộ… Các trường hợp chảy máu não, chảy máu màng não, viêm màng não, thường là viêm màng não mủ, viêm màng não do lao. Bệnh Parkinson…

Chẩn đoán

Cần có kế hoạch theo dõi cho lứa tuổi “bốn chín chưa qua, năm ba đã tới”, phát hiện kịp thời những chứng bệnh thần kinh thường gặp. Những biểu hiện như chứng đau nhức ở thần kinh (đau đầu, đau nửa mặt, đau kiểu thắt lưng hông…), chứng co giật, run chân tay, chóng mỏi ở hai chân đặc biệt là chứng cứng cơ khi cử động… chứng quên lẫn, nhớ nhầm, ám ảnh, lo sợ. Khi có những triệu chứng kể trên thì nên kết hợp các phương pháp thăm dò chức năng không nguy hại cho người cao tuổi để chẩn đoán như siêu âm tim mạch, siêu âm xuyên não, ghi điện não, chụp cắt lớp vi tính và các test thần kinh tâm lý.

Điều trị

Do đặc điểm cơ thể người cao tuổi (tuổi già, sức yếu…) nên điều trị các chứng bệnh thần kinh phải toàn diện: toàn diện cho tính chất đa bệnh lý, toàn diện giữa thuốc với nuôi dưỡng cơ thể, nâng cao thể trạng, kết hợp dùng thuốc và các phương pháp phục hồi chức năng.
Sử dụng thuốc điều trị
Cơ thể người cao tuổi hấp thụ, chuyển hóa và thải trừ kém nên phải thận trọng khi sử dụng thuốc. Cần cho thêm các thuốc nâng cao thể trạng, các loại vitamin nhất là vitamin nhóm B. Nên kết hợp thuốc Đông y với những ưu việt dành cho người cao tuổi.

Phục hồi chức năng thần kinh

Phục hồi chức năng thần kinh là một phương pháp điều trị tích cực, tổng hợp, toàn diện nhất là vận dụng các phương pháp dưỡng sinh, thiền, khí công, luyện khí… Phục hồi chức năng vận động, tâm lý chú ý tới khí công, xoa bóp, bấm nắn, tất cả đều tĩnh tâm và thường phối hợp với thời khắc trong ngày… Tác động tâm lý giữ phần quan trọng trong công tác điều trị chứng bệnh thần kinh ở người cao tuổi. Điều đó giúp người bệnh tự xác định, chịu khó tập luyện, ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý. Sự quan tâm của cộng đồng, cơ quan, gia đình, bạn bè, góp phần quan trọng cho việc điều trị có hiệu quả. Luôn luôn quan tâm tới chế độ ăn uống và nghỉ ngơi cho người bệnh cao tuổi.

Phòng bệnh

Cần phải có kế hoạch theo dõi phát hiện những thay đổi về tim mạch, huyết áp, hô hấp, tiết niệu (phù…) những thay đổi về giác quan (ví dụ mắt nhìn có ruồi bay, mờ mắt, nghe o o trong tai, nghe kém, ăn thì nghẹn, uống nước thì sặc…) hoặc những rối loạn tâm lý…
Các trung tâm y tế cơ sở phối hợp với bác sĩ chuyên khoa thần kinh, theo dõi có ghi chép những thay đổi về thần kinh của những người cao tuổi ở khu vực dân cư của đơn vị. Tổ chức phổ biến kiến thức thông thường về phòng chống các chứng bệnh thần kinh cho cán bộ y tế cũng như cho người cao tuổi trong cộng đồng.
PGS. TS Nguyễn Chương – SKĐS

Xem thêm