Ngày trước người ta thường ví tai biến mạch máu não như là một cách kết thúc cuộc đời ở độ tuổi đã xế bóng. Người bị tai biến mạch máu não nếu thoát khỏi lưỡi hái tử thần thì cũng phải đối mặt với rất nhiều các di chứng nặng nề như liệt người, bại não, méo miệng, nói ngọng…
Tai biến mạch máu não với những di chứng nặng nề.
Những di chứng sau tai biến mạch máu não đã khiến người bệnh trở thành gánh nặng không chỉ cho bản thân họ mà còn cho gia đình và xã hội. Các di chứng thường gặp là:
Liệt nửa người(Bán thân bất toại)
Liệt nửa người là di chứng nặng nề nhất sau tai biến, làm cho người bệnh không hoặc khó khăn trong đi lại, cử động tay chân. Theo thống kê có tới 92% người bị tai biến mạch máu não bị chứng liệt nửa người. Bệnh nhân bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não sẽ trở thành người đa tàn tật vì ngoài giảm hoặc mất khả năng vận động, họ còn có nhiều rối loạn chức năng khác kèm theo như rối loạn về ngôn ngữ, thị giác, cảm giác, nhận thức,…
Theo thống kê, trong số bệnh nhân mắc tai biến mạch máu não, chỉ 10% có thể phục hồi hoàn toàn, đó là các trường hợp nhẹ hoặc được cấp cứu kịp thời. Những trường hợp còn lại phải chịu di chứng từ nhẹ đến nặng nề, cần sự chăm sóc đặc biệt hoặc tử vong.
Chứng rối loạn ngôn ngữ
Ngôn ngữ mất chuẩn (mất tiếng, nói ngọng) là chứng bệnh thường gặp ở những người sau khi bị tổn thương cục bộ ở não, dù ở mức độ nào đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tai biến mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến hậu quả này.
Mất vận ngôn biểu hiện trong tiếng nói là sự méo tiếng, đó là hiện tượng như rụng mất nguyên âm cuối khi phát âm. Có người sau tai biến trở nên nói bập bẹ như trẻ mới tập nói.
Có những trường hợp mất đi nhịp điệu tiếng nói, bị chuyển giọng, âm điệu của ngôn ngữ bị biến đổi, có người nói những trọng âm như người nước ngoài. Tình trạng nói lắp, nói không đúng ngữ pháp cũng xuất hiện ở một số trường hợp, họ rất khó khăn khi muốn vượt qua một từ nào đó, có khi đỏ tía cả mặt mũi mà chỉ nói được một từ, càng cố gắng càng khó khăn.
Chứng diễn đạt thiếu từ cũng thường xảy ra ở những bệnh nhân này, người bệnh không thể hoặc khó gọi ra tên chính xác của sự vật, mặc dù họ rất muốn diễn tả. Trong một số trường hợp, thầy thuốc phải hiểu được ý bệnh nhân muốn nói, sau đó nói ra âm đầu của từ nào đó sẽ giúp họ nói tiếp được.
Một số người mắc chứng nói loạn biệt ngữ, họ sử dụng những từ không đúng với sự vật được gọi. Giữa từ đúng và từ người bệnh phát ra không có mối liên hệ nào và từ phát ra thường là thiếu nghĩa.
Tiểu tiện không tự chủ, đại tiện không tự chủ
Tiểu tiện hay đại tiện không tự chủ cũng là một di chứng thường thấy ở người bệnh sau tai biến.
Theo thống kê của Hội Phòng chống tai biến mạch máu não, tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 200.000 người mắc mới chứng tai biến mạch máu não, trong đó có tới 50% tử vong. Trong số 50% bệnh nhân tai biến mạch máu não sống sót có tới 92% mắc di chứng về vận động, 68% di chứng vừa và nhẹ, 27% di chứng nặng, 92% người bệnh liệt nửa người đang sống tại gia đình và cộng đồng vẫn cần luyện tập phục hồi chức năng.
Các di chứng mà tai biến mạch máu não để lại cho người bệnh hết sức nặng nề, đặc biệt là di chứng về vận động. Bệnh nhân bị liệt nửa người do tai biến mạch máu não là người đa tàn tật vì ngoài giảm hoặc mất khả năng vận động, họ còn có nhiều rối loạn chức năng khác kèm theo như rối loạn về ngôn ngữ, rối loạn thị giác, rối loạn cảm giác, rối loạn nhận thức … Đang là một người khỏe mạnh nhưng chỉ sau ít phút mắc tai biến mạch máu não, họ đã trở thành một con người chỉ biết “nằm một chỗ” và sống thực vật. Những di chứng nặng nề đó đã biến người bệnh tai biến mạch máu não trở thành gánh nặng không chỉ đối với bản thân họ và gia đình mà còn ảnh hưởng đến cả cộng đồng, quốc gia nơi họ sinh sống.