Với người cao tuổi, đặc biệt là những người đang gặp vấn đề về suy giảm trí nhớ hoặc sa sút trí tuệ, dinh dưỡng không chỉ là nguồn năng lượng cho cơ thể mà còn là liệu pháp phục hồi và duy trì trí não.
Một chế độ ăn khoa học giúp giảm tốc độ thoái hóa tế bào thần kinh, cải thiện tâm trạng và tăng khả năng tập trung. Tại Trung tâm dưỡng lão Diên Hồng, chăm sóc dinh dưỡng cho người cao tuổi luôn được coi là yếu tố cốt lõi.
1. Tăng cường thực phẩm giàu Omega-3
Omega-3 được xem là “dưỡng chất vàng” cho trí não. Là loại axit béo thiết yếu giúp tăng cường hoạt động của não bộ, cải thiện trí nhớ và giảm nguy cơ thoái hóa thần kinh.
Các nguồn thực phẩm nên bổ sung hằng ngày gồm:
-
Cá biển: cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi.
-
Dầu thực vật: dầu oliu, dầu hạt lanh, dầu hướng dương.
-
Các loại hạt nhiều béo: hạnh nhân, óc chó, hạt chia, hạt bí.
-
Quả bơ: chứa nhiều chất béo tốt, dễ ăn và giàu năng lượng.
Chế biến đơn giản, ít dầu mỡ, ưu tiên hấp hoặc nướng để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng.
Cần chú trọng dinh dưỡng cho người già bị sa sút trí tuệ
2. Bổ sung vitamin nhóm B và chất chống oxy hóa
Vitamin nhóm B (đặc biệt là B1, B6, B12) giúp duy trì hoạt động của hệ thần kinh, còn các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương.
Thực phẩm khuyến khích:
-
Ngũ cốc nguyên hạt: yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám.
-
Các loại đậu, đỗ: đậu xanh, đậu đen, đậu nành, đậu đỏ.
-
Rau xanh và củ quả chín: cải bó xôi, cà rốt, cà chua, cam, chuối.
Nên ăn khoảng 300–400g rau xanh mỗi ngày và 200–300g hoa quả tươi để đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin, chất xơ và khoáng chất.
3. Cố định giờ ăn, giám sát và hỗ trợ bữa ăn
Người bị mất trí nhớ thường hay quên ăn hoặc ăn không đúng giờ, vì vậy cần:
-
Cố định thời gian ăn và uống nước mỗi ngày, duy trì theo khung giờ nhất định.
-
Có người giám sát trong bữa ăn để đảm bảo cụ ăn đủ khẩu phần, tránh bỏ bữa hoặc ăn quá nhanh.
-
Chế biến món ăn quen thuộc, giúp cụ cảm thấy thân thuộc, dễ nhận biết và kích thích cảm giác ngon miệng.
Người cao tuổi cần được ăn theo giờ cố định
4. Cách trình bày và phục vụ món ăn phù hợp
Việc trình bày bữa ăn có ảnh hưởng lớn đến sự tập trung và cảm giác an toàn của người bệnh:
-
Cung cấp từng món nhỏ theo khẩu phần, tránh bày nhiều món cùng lúc khiến người bệnh bối rối.
-
Giữ đồ ăn ở nhiệt độ an toàn, không quá nóng hoặc quá lạnh.
-
Sử dụng cốc, bát chống vỡ để đảm bảo an toàn.
-
Nếu người bệnh không dùng được thìa đũa, hãy chế biến món ăn có thể cầm tay, mềm, dễ nhai nuốt như bánh, khoai, trái cây cắt nhỏ.
5. Loại bỏ yếu tố gây xao nhãng trong bữa ăn
Không gian ăn uống cần được tối giản và yên tĩnh, tránh khiến người bệnh mất tập trung hoặc nhầm lẫn:
-
Loại bỏ những đồ vật dễ gây nhầm lẫn như khăn ăn, hoa giả, lọ muối, tiêu….
-
Không dùng bát, đĩa có họa tiết phức tạp, nên chọn loại trơn, màu khác với bàn hoặc khăn trải bàn.
-
Giảm tiếng ồn, tivi, điện thoại hoặc hoạt động đi lại trong khi ăn.
-
Đảm bảo phòng ăn được chiếu sáng đầy đủ, tránh bóng tối hoặc ánh sáng lóa.
6. Giúp người bệnh ăn trong trạng thái thoải mái
Một bữa ăn tốt không chỉ là đủ chất, mà còn là bầu không khí ấm áp, dễ chịu.
-
Trước khi ăn, hãy mời cụ ngồi đúng tư thế, rửa tay, trò chuyện nhẹ nhàng.
-
Khi ăn, nói chuyện chậm rãi, động viên thay vì thúc giục.
-
Sau bữa, khen ngợi cụ, giúp cụ cảm thấy vui và muốn ăn ngon hơn ở bữa sau.
Tạo không khí thoải mái, vui vẻ trong mỗi bữa ăn
7. Theo dõi cân nặng và khẩu phần thường xuyên
Người cao tuổi bị mất trí nhớ thường gặp tình trạng ăn ít, giảm cân nhanh mà không nhận ra. Vì vậy:
-
Cần ghi chép khẩu phần hàng ngày.
-
Cân định kỳ mỗi tuần để điều chỉnh lượng ăn.
-
Khi cụ chán ăn, có thể thay thế bằng súp, cháo, sinh tố hoặc sữa bổ sung năng lượng.
Chăm sóc dinh dưỡng cho người bị mất trí nhớ là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và hiểu biết. Một bữa ăn được chuẩn bị đúng cách không chỉ giúp người bệnh khỏe mạnh mà còn mang lại cảm giác bình yên, an toàn.
Tại Diên Hồng, mỗi bữa ăn được chuẩn bị bằng cả sự tận tâm và hiểu biết. Đội ngũ nhà bếp luôn theo dõi từng cụ, đảm bảo khẩu phần phù hợp với sức khỏe, sở thích và tình trạng sức khỏe. Để người cao tuổi không chỉ khỏe mạnh mà còn vui. Nội dung được tham khảo từ y học cộng đồng