Bệnh mất trí nhớ (hay còn gọi là sa sút trí tuệ) là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp ở người cao tuổi. Giai đoạn đầu, nhiều người thường nhầm lẫn những biểu hiện bệnh với sự hay quên tuổi già. Hãy cùng Diên Hồng tìm hiểu 9 dấu hiệu cảnh báo suy giảm trí nhớ ở người già mà bạn không nên bỏ qua để kịp thời chăm sóc và hỗ trợ người thân.
1. Suy giảm trí nhớ ngắn hạn
Người cao tuổi bắt đầu hay quên những sự việc vừa xảy ra. Họ có thể vừa ăn cơm xong nhưng không nhớ đã ăn hay chưa, hoặc vừa cất đồ vật nhưng chỉ vài phút sau đã đi tìm. Biểu hiện này lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày, khiến người thân dễ nhận thấy. Đây là một trong những dấu hiệu điển hình của trí nhớ kém ở người cao tuổi.
2. Rối loạn định hướng
Một trong những dấu hiệu mất trí nhớ ở người già dễ nhận thấy nhất chính là rối loạn định hướng. Người cao tuổi bắt đầu gặp khó khăn trong việc xác định thời gian và không gian, dẫn đến nhiều tình huống đáng lo ngại trong sinh hoạt hàng ngày.
- Rối loạn định hướng thời gian: Người bệnh thường xuyên nhầm lẫn ngày, tháng, thậm chí không nhớ hôm nay là thứ mấy.
- Rối loạn định hướng không gian: Ngay cả ở những nơi quen thuộc, người già cũng dễ bị lạc.
Ở giai đoạn nặng hơn, người bệnh có thể nghĩ rằng mình đang ở một nơi khác, hoặc không phân biệt các địa điểm quen thuộc. Đây là dấu hiệu cảnh báo của bệnh mất trí nhớ.
3. Khó diễn đạt lời nói
Người bệnh thường nói ngập ngừng, khó tìm từ, hoặc dùng sai nghĩa. Có khi đang nói giữa chừng thì dừng lại, không nhớ mình định nói gì. Điều này khiến cuộc trò chuyện bị ngắt quãng, dễ gây hiểu nhầm và làm người bệnh cảm thấy bối rối, mất tự tin. Đây là biểu hiện rõ rệt của suy giảm trí nhớ ở người già.
4. Thay đổi tính cách và cảm xúc
Một trong những dấu hiệu mất trí nhớ ở người già là sự thay đổi tính tình thất thường:
- Người vốn vui vẻ, hòa đồng bỗng trở nên cáu gắt, dễ nổi nóng vì những chuyện nhỏ nhặt.
- Có người lại trở nên lạnh nhạt, ít nói, không còn hứng thú với sở thích trước đây.
- Một số trường hợp còn hay nghi ngờ ai đó lấy mất đồ của mình
Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến bản thân mà còn tác động đến mối quan hệ trong gia đình và bạn bè.
Người già sa sút trí tuệ thường không kiểm soát được cảm xúc của mình
5. Quên các sinh hoạt hàng ngày
Người bệnh có thể quên những hoạt động quen thuộc nhất trong đời sống:
- Quên uống thuốc hoặc uống nhiều lần trong ngày.
- Không nhớ cách sử dụng thiết bị đơn giản như tivi, điện thoại.
- Bỏ qua việc vệ sinh cá nhân, mặc quần áo không phù hợp với thời tiết.
Đây là biểu hiện cho thấy bệnh sa sút trí tuệ ở người cao tuổi đã tác động đến kỹ năng sinh hoạt hàng ngày, làm giảm khả năng tự lập.
6. Gặp khó khăn trong lập kế hoạch và giải quyết vấn đề
Người cao tuổi mất trí nhớ thường không còn khả năng sắp xếp công việc đơn giản:
- Không theo kịp một công việc dù đã làm quen thuộc.
- Không biết cách tính toán con số
Những hoạt động vốn quen thuộc trở nên khó khăn, mất nhiều thời gian, đôi khi không thể hoàn thành. Đây là dấu hiệu cảnh báo sự suy giảm trong khả năng tư duy và sắp xếp công việc.
7. Suy giảm thị giác và nhận biết không gian
Ngoài trí nhớ, người bệnh còn gặp khó khăn trong việc nhìn nhận và di chuyển:
- Dễ bị hoa mắt khi đọc chữ, khó phân biệt màu sắc,
- Không ước lượng được khoảng cách, dễ va chạm vào đồ vật xung quanh.
- Dễ vấp ngã khi đi lại, đặc biệt trên cầu thang.
- Một số trường hợp còn khó nhận diện gương mặt người quen.
Những biểu hiện này khiến việc đi lại, sinh hoạt trở nên nguy hiểm và dễ xảy ra tai nạn. Đây là biểu hiện rất nguy hiểm vì ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn của người bệnh.
8. Mất khả năng đánh giá và ra quyết định
Người bệnh dần mất đi khả năng phán đoán hợp lý:
- Mặc quần áo không phù hợp với thời tiết
- Mua sắm những thứ không cần thiết
- Ký giấy tờ quan trọng mà không hiểu nội dung.
- Ra đường lúc tối muộn mà không nhận thức được nguy hiểm.
Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng phán đoán và đánh giá tình huống đã suy giảm nghiêm trọng.
Các bài tập luyện về phương hướng cho người bệnh mất trí nhớ
9. Thu hẹp mối quan hệ xã hội
Người già mất trí nhớ thường ngại giao tiếp
- Từ chối tham gia các hoạt động tập thể.
- Ít trò chuyện với bạn bè, thậm chí là con cháu trong gia đình.
- Thường chỉ ở trong phòng, hạn chế tiếp xúc với bên ngoài.
Sự cô lập này khiến bệnh tiến triển nhanh hơn và làm tăng nguy cơ trầm cảm, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe tinh thần.
Nếu người thân có từ 2–3 dấu hiệu trở lên, hãy đưa họ đến khám để chẩn đoán được bệnh giúp:
- Làm chậm tiến triển bệnh.
- Có kế hoạch điều trị và chăm sóc phù hợp.
- Nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình.
Tại Dưỡng lão Diên Hồng, người cao tuổi mắc bệnh mất trí nhớ hay suy giảm trí nhớ tuổi già được chăm sóc toàn diện từ ăn uống, nghỉ ngơi, y tế đến tinh thần. Trung tâm có các chương trình luyện tập giúp phòng ngừa và làm chậm quá trình bệnh sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.
- Bài tập rèn trí nhớ: đấu trường trí tuệ, chơi cờ, đọc sách, phân biệt đồ vật, người cao tuổi thông thái, kể chuyện,….
- Hoạt động: tập thể chất, đi bộ, thể dục dưỡng sinh,…
- Đội ngũ điều dưỡng viên tận tâm đồng hành, động viên, giúp người cao tuổi duy trì tinh thần vui vẻ, lạc quan.
Nhờ đó, trí nhớ kém ở người cao tuổi được cải thiện, chất lượng cuộc sống được nâng cao. Liên hệ ngay với Dưỡng lão Diên Hồng để được tư vấn chi tiết và tìm giải pháp chăm sóc tốt nhất cho cha mẹ, ông bà.